Αγαπητοί φίλοι,
Τελικά επρόσεξα ότι όποια νύξη κάνω στα κακώς κείμενα που βλέπω, γεννά αντιδράσεις που οδηγούν σε άλλες συζητήσεις. Αυτό δεν είναι διόλου κακό! Εγώ χαίρομαι να εξηγώ τον τρόπο σκέψης μου, ειδικά σε άτομα που είναι ανοιχτά να τον ακούσουν. Πέρνω έναυσμα από την προηγούμενη ανάρτηση και ένα σχόλιο του braintrap για τη σημερινή ανάρτηση, τον οποίο και ευχαριστώ που με το τελευταίο σχόλιο με έκαμε να έχω τη διάθεση να διευκρινήσω κάποια πράγματα.
"Επαρατήρησα ότι πολλοί που δηλώνουν άθεοι εν το κάμνουν επειδή όντως νιώθουν οκ, γεμίζει τους τζιαι ολοκληρώνει τους η φάση ότι δεν υπάρχει θεός αλλά επειδή επαρασυρθήκαν να το πω που άλλους άθεους που τους εσύραν 2-3 επιχειρήματα τζιαι εκάμαν τους να αμφισβητήσουν τον χριστιανισμό."
Ναι και εγώ αν θέλω μπορώ να δηλώνω Μοζαμβικέζα δίμετρη καλλονή, όσοι με ξέρουν όμως ξέρουν ότι δεν είμαι (είμαι δίμετρη σουηδέζα :P). Γιατί άραγε να ενοχλεί ότι μερικοί δεν πιστεύουν πραγματικά αυτά που δηλώνουν πως είναι; Ωσαν και οι περισσότεροι που λένε ότι πιστεύουν στο θεό, πιστεύουν και κάμνουν τα πράγματα που τους λέει η θρησκεία τους; Εν πολλοί άνθρωποι που άλλα λένε και άλλα κάνουν. Εν γίνεται όμως να κάνουμε γενικεύσεις και να λέμε ότι όλοι οι άθεοι είναι έτσι επειδή το να το δηλώνεις είναι της μόδας. Δηλαδή αν εσύ έτυχε να γνωρίσεις τα λεγόμενα "κουπέπια" που λένε ΕΝ ΠΙΣΤΕΥΚΩ αλλά μόλις τους συμβεί κάτι τραγικό αλλάζουν γνώμη και ξαφνικά πιστεύουν (αλλάζει η γέμιση), εν τζαι φταίμεν όλοι που ορίζουμε τον εαυτό μας ως άθεο. Αν οι ενίωτε παρέες μας εν ξέρουν σε τι πιστεύκουν και αμφιταλαντεύονται, δεν φταίμε εμείς που λέει και η Καρύδη.
Έχει και ανθρώπους που δεν πιστεύουν σε συγκεκριμένη θρησκεία αλλά πιστεύουν σε ένα δημιουργό. Αυτά τα άτομα από τη μια αναγνωρίζουν τις κατραπατσιές και τις ελλείψεις του δόγματός τους, από την άλλη δεν είναι έτοιμοι (ακόμη) να εγκαταλείψουν την ιδέα του θεού. Εγώ, χωρίς να θέλω να θείξω κανένα, τους λέω χέστες,. Αν έχουν ακολουθήσει τα λογικά επιχειρήματα που ακολούθησαν για να απορρίψουν το θρήσκευμα τους, με την ίδια λογική πορεία θα έπρεπε να φτάσουν και στο σημείο να απορρίψουν την υπόθεση του θεού. Απλά εν τόσο ριζωμένο μέσα τους τούτος ο φόβος και η ενοχή που τους εφύτεψε η κατήχηση, που είναι σχεδόν αδύνατο να το εγκαταλείψουν. «Μα αν τελικά υπάρχει, τότε τι γίνεται;» Αυτή είναι η κύρια ανησυχία τους. Οπότε κατηγορούν μεν τα κακά της θρησκείας ως εκκοσμικευμένου φαινομένου, από την άλλη δέχονται την πιθανότητα ύπαρξης ένος μονοθειστικού δογματικού θεού, όπως αυτός συνήθως του εγκύτερου σε αυτούς θρησκεύματος, αποκαλώντας τον «ανώτερη δύναμη» «ανώτερο πνεύμα» κλπ.
Ας κάμουμε όμως ένα ξεκαθάρισμα και μια διάκριση σε χαρακτηρισμούς.
Αυτοί που πιστεύουν στην ύπαρξη του θεού και ακολουθούν και συγκεκριμένο θρήσκευμα είναι οι «θειστές». Δεν είναι ανάγκη να κάνω ιδιαίτερη αναφορά, όλοι ξέρετε ποιοι είναι/είσαστε. Αλλά άντε, για να μην παραπονιούνται μερικοί. Οι θειστές, και πιο συγκεκριμένα μιαν και μιλούμε για τη χώρα μας, οι μονοθειστές, είναι οι άνθρωποι που ανάλογα θρησκεύματος, πιστεύουν σε μια υπερφυσική οντότητα που την αποκαλούν "θεό" η οποία ανάλογα με την παραλλαγή της ιστορίας, μπορεί να παρέμβει στους φυσικούς νόμους και να θεραπεύσει επιλεκτικά συγκεκριμένα νοσήματα, έχει ένα παράδεισο και μια κόλαση που αναλόγως ποιας θρησκείας είσαι, ανάλογα είναι και τα κριτήρια εισδοχής σου και τα λοιπά και τα λοιπά. Οι θειστές έχουν την τάση, ανάλογα με το πόση κατήχηση ελάβαν από παιδική ηλικία, να πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι ένα ον ανάξιο και αμαρτωλό (5 λεπτά δεν έκατσε στον παράδεισο και τα κανε σκατά). Γενικά ο άνθρωπος για τους θειστές είναι λίγο πιο πάνω από τα σκουλίκια, τα οποία κατά τα άλλα μπορεί άνετα να πατά, εφόσον η φύση είναι στην υπηρεσία του και εφόσον θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από αυτά. Δεν πιάνει τίποτε μπροστά στον θεό του, ο οποίος τον περνά ενίωτε από διάφορα "τεστ" πίστεως, εξού και η λατρεία του μαζοχισμού σε μεγάλο αριθμό θειστών (υποφέρω γιατί έτσι πρέπει και στο τέλος μου αρέσει κιόλας). Οι θειστές, εφόσον πιστεύουν ότι κατέχουν (ανάλογα με τον τόπο που έτυχε να γεννηθούν) την αλήθεια για τον κόσμο, το ίδιο θέλουν να μεταδώσουν στα παιδιά τους, τα οποία πριν καν αποκτήσουν μνήμη και συνείδηση τα βαφτίζουν και τα αποκαλούν το όνομα της εκάστοτε θρησκείας του τόπου που έτυχε να γεννηθούν. Επίσης οι θειστές θεωρούν ότι κατέχουν την αλήθεια για τον κόσμο, ενώ οι άλλοι θειστές άλλων θρησκευμάτων "πλανώνται". Γι αυτό και κάνουν και ιεραποστολές και ιερούς πολέμους για να σώσουν όσες παραπάνω ψυχές μπορούν, για το δικό τους θεό ο καθένας. Οι θειστές σέβονται τις διαφορετικές πεποιθήσεις άλλων θειστών ΜΟΝΟΝ όταν κάποιοι επιτήδειοι όπως οι αμαρτωλοί και μηδενιστές άθεοι απαιτούν να απουσιάζει η εκδήλωση θρησκευτικών πεποιθήσεων στην κρατική οντότητα μιας χώρας. Επίσης αν η θρησκεία τους το λέει, είναι εναντίον του γάμου αλλοθρήσκων, ομοφυλοφύλων και των εκτρώσεων, εφόσον εκείνοι ξέρουν καλύτερα από τα άτομα που θέλουν να τα κάνουν αυτά.
Πάμε παρακάτω!
Αυτοί που πιστεύουν σε μια υπερφυσική διάνοια που ξεπερνά τα όρια των θρησκειών είναι οι λεγόμενοι «ντειστές». Πιστεύουν ότι αυτή η υπερφυσική διάνοια εκαθόρισε τους νόμους του σύμπαντος, αλλά έκτοτε δεν επεμβαίνει και δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για τις ανθρώπινες υποθέσεις. Δεν πιστεύουν ασπούμε ότι ο θεός ακούει προσευχές, απλά ο ρόλος του ήταν να «πατήσει το switch» για να ξεκινήσει ο χώρος και ο χρόνος. Τωρά έτσι θεό εν ξέρω τι να τον κάμεις (ξέρω αλλά εν θέλω να γίνω αθυρόστομη). Οι ντειστές εν νερωμένοι θειστές, δηλαδή αυτό που λέω εγώ χέστες. Ο Carl Sagan είπε ένα από τα χαριτωμένα του: «αν με τη λέξη θεός εννοεί κανείς το σύνολο των φυσικών νόμων που διέπουν το Σύμπαν, τότε ολοφάνερα υπάρχει τέτοιος θεός. Αυτό ο θεός όμως δεν ικανοποιεί συναισθηματικές ανάγκες.. δεν έχει πολύ νόημα να προσευχηθείς στο νόμο της βαρύτητας.»
Μια άλλη «κατηγορία» είναι οι «πανθειστές» που δεν πιστεύουν στην ύπαρξη ενός υπερφυσικού όντος, αλλά χρησιμοποιούν τη λέξη «θεός» ως συνώνυμο της «Φύσης» και του «Σύμπαντος» και τους νόμους που τα διέπουν. Ουσιαστικά είναι άθεοι που δεν θέλουν να αποκαλούνται άθεοι γιατί κτυπά άσχημα στα αυτιά (των γύρω τους). Ο Άινσταιν με το διάσημο «ο θεός δεν παίζει ζάρια», αναφερόταν με την πανθειστική σημασία, δηλαδή με τη σημασία του ότι οι φυσικοί νόμοι δεν λειτουργούν τυχαία αλλά έχουν πάντοτε την ίδια συνέπεια. Και ο Άινσταιν δεν εννοούσε το θεό όπως αυτό της βίβλου, του Κορανίου και άλλων αρχαίων κειμένων. Βέβαια ακόμη και μέχρι σήμερα, πολλοί θειστές τον διεκδικούν, ενώ μέσα από τις άλλες ρήσεις του φαίνεται καθαρά η λατρεία του για το φυσικό κόσμο και τους νόμους του και όχι σε ένα υπερφυσικό ον. Αν σκεφτεί την εποχή που έζησεν ο Άινσταιν κανείς, πάλε καλά που ελάλεν τα τζαι τούτα.
Προχωρώντας στην κλίμακα πιστών-απίστων (μουααχα..) συναντάμε τους «αγνωστικιστές». Οι αγνωστικιστές ισχυρίζονται ότι δεν είναι δυνατόν να κατακτήσουμε απόλυτη ή βέβαιη πνευματική γνώση. Εναλλακτικά κάποιοι αγνωστικιστές μπορεί να λένε ότι ενώ η βεβαιότητα ενδέχεται να είναι δυνατή (δηλαδή στη περίπτωση που μας απασχολεί, να υπάρχει θεός), οι ίδιοι προσωπικά δεν την κατέχουν. Με απλά λόγια είναι αυτοί που αμφισβητούν τους πάντες και τα πάντα και όταν τους ρωτήσεις τι πιστεύουν τελικά σου λένε ένα μεγαλοπρεπές «ΔΕΝ ΞΕΡΩ». Το «δεν ξέρω» στα ερωτηματολόγια είναι άλλωστε η πιο ασφαλής απάντηση. Βέβαια το «δεν ξέρω» από θέση σε θέση αποκτά άλλη σημαντικότητα. Το «δεν ξέρω αν υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες» είναι πολύ διαφορετικό ποιοτικά από το «δεν ξέρω αν ο δαρβίνος είχε δίκιο». Ο αγνωστικισμός εμπεριέχει για μένα αλλά και άλλους σαν εμένα, τον μεγάλο κίνδυνο του σχετικισμού. Ένας αγνωστικιστής γνήσιος μπορεί να αποδεχθεί ότι «δεν ξέρει αν είναι σωστή η κλειτοριδεκτομή στις γυναίκες δεδομένης θρησκείας» εφόσον δεν υπάρχει βέβαιη ή απόλυτη γνώση για την ηθικότητα. Και πολλά άλλα τρελλά προκύπτουν από το αγνωστικιστικό τρόπο σκέψης. Για μένα προσωπικά, χωρίς να θέλω να θίγω υπολείψεις, ο γνήσιος αγνωστικιστής είναι πιο επικίνδυνος, τουλάχιστον φιλοσοφικά μιλώντας ακόμη και από τον θειστή.
Και τέλος οι άθεοι ή αθειστές΄-υπήρξε και μια συζήτηση κάποτε για ποιο από τα δύο πρέπει να χρησιμοποιείται. Για μένα δεν έχει σημασία όταν εννοείς το ίδιο πράγμα. Ο άθεος δεν έχει πίστη στην ύπαρξη ανώτερων οντοτήτων, υπερφυσικών διανοιών και τα καθέκαστα. Δεν πιστεύει ότι υπάρχει κάποιος που εισακούει τις προσευχές του, δεν πιστεύει ότι ένα υπερφυσικό ον μπορεί να παρέμβει στο φυσικό κόσμο και να κάνει «θαύματα». Τα φαινόμενα που δεν μπορεί να εξηγήσει ο άθεος τα εμπερικλείει στον φυσικό κόσμο ως «ακόμη ανεξήγητα», και όχι ως «υπερφυσικά». Κατά τα άλλα ο άθεος πιστεύει στις βασικές ηθικές αξίες που έχουν προκύψει από την εξέλιξη του κοινωνικού ανθρώπου, δεν πιστεύει ότι όλα είναι σχετικά, γιατί ακριβώς η ηθικότητά του δεν πηγάζει από ένα «ανώτατο ον» που μπορεί να υπάρχει ή να μην υπάρχει σύμφωνα με τους αγνωστικιστές. Πολλοί άθεοι, λόγω της αρνητικής χροιάς που προσδίδεται από τους θειστές στον όρο άθεος ως «ένα πλάσμα που δεν εκτιμά τίποτα και μηδενίζει τα πάντα» επιλέγουν να μην αυτοαποκαλούνται ως τέτοιοι. Κάποιοι αυτο-αποκαλούνται «ανθρωπιστές» ή «πανθειστές» για αυτό το λόγο. Μάλιστα ο Ντώκινς έκανε μια εισήγηση κάποτε όπως οι άθεοι να αποκαλούνται “bright” για να ξεφεύγουν από τυχόν παρακάμψεις ανθρώπων που αυτο-αποκαλούνται άθεοι ενώ δεν είναι (κουπέπια) αλλά και τις κατηγορίες που τους αποδίδουν οι θειστές για μηδενισμό και έλλειψη ηθικών ορίων.
Εγώ ως άθεη δεν μηδενίζω τη ζωή επειδή δεν υπάρχει δημιουργός. Αντιθέτως, θεωρώ την πορεία μου στη ζωή ως μια μοναδική ευκαιρία, αν λάβει υπόψην κανείς τις πιθανότητες να γεννηθώ εγώ, μέσα σε τόσα εκατομμύρια σπερματοζωάρια και χιλιάδες ωάρια υπήρχαν στα γεννητικά όργανα των γονιών μου και των υπόλοιπων ανθρώπων. Πιστεύω ότι ο άνθρωπος είναι όπως και τα άλλα ζώα του πλανήτη προϊόν βιολογικής εξέλιξης, και δεν με χαλά αν οι πρόγονοι μου ήταν πιθηκοειδή, ή αν έχω τεράστια γενετική συγγένεια με τον πίθηκο. Αντιθέτως, το ότι τα χιλιάδες είδη που υπάρχουν στον κόσμο μοιραζόμαστε τον ίδιο μηχανισμό κοπιάς, το dna, με κάνει να νιώθω περισσότερο μέρος αυτού του υπέροχου μωσαϊκού ζωής στον πλανήτη. Τα συναισθήματα, οι συγκινήσεις, οι απογοητεύσεις, οι αναλύσεις και οι συναναστροφές με άτομα του ιδίου αλλά και διαφορετικού είδους είναι για μένα η ουσία της ζωής.
Για μένα, και για τους περισσότερους άθεους, αυτά είναι αρκετά για να είμαστε ευτυχισμένοι. Ούτε κανένας υπερφυσικός θεός που δίπλα του φαντάζουμε μηδαμινές και ασήμαντες υπάρξεις, ούτε πολλαπλές ζωές, ούτε μεταθανάτιες συνέχειες.
Το «θαύμα» ή καλύτερα μια λεπτή φέτα του, είμαστε εμείς. Και όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε, τόσο καλύτερη θα κάνουμε τη ζωή , και τη δική μας και τον απογόνων μας.
Σας φιλώ
Μια Ασυγχώρητη άθεη
