Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Ο ταξαίος

Ταξαίος: ουσιαστικό, παράγωγο της λέξης τάξη: ο συμμαθητής ή ο μαθητής μιας συγκεκριμένης τάξης.

"Κυρία εκούντησεν με ένας ταξαίος σου".

"-Φώναξε το Μάριου! -Μα ποιου; Του ταξαίου μου ή του ταξαίου σου;"

"Να πάω να φωνάξω των ταξαίων μου;"


Μια συνάδελφος είπε μου ότι έχει χρόνια που το ακούει, αλλά το συγκεκριμένο, εγώ τωρά το ακούω.

Τούτες οι γλωσσικές "κρεολικές" εκφράσεις που δημιουργούνται από τη συχνή διαφοροποιημένη/λανθασμένη χρήση μιας λέξης/φράσης είναι μια ευχάριστη ανακάλυψη για μένα κάθε φορά!

Παλιά θυμούμαι, όταν ήμουν εγώ μαθήτρια, ήταν υπερβολική η χρήση του"δικαιούται", το οποίο εχρησιμοποιούσαν τα μωρά, ως έχει, σε ΟΛΑ τα πρόσωπα.

"Κυρία, δικαιούται (εγώ) να πάω τουαλέττα".
"Κυρία, η Μαρία και η Ελένη εν δικαιούται να παίζουν με το λάστιχο".

Θυμάστε ή ξέρετε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις;

19 σχόλια:

dm3k είπε...

Απίστευτον :Ο
Την λέξην τούτην ακούω την συχνά που 3~4 συμμαθητές μου τζιαι εσκέφτηκα να το μελετήσω διεξοδικά για να γράψω σχετικά στο blog μου (wannabe γλωσσολόγος γαρ).

Επίσης επαρατήρησα ΤΖΑΙ την χρήση του δικαιούμαι ως απρόσωπο ρήμα, που άλλους συμμαθητές μου, τζιαι εσκέφτουμουν να γράψω τζιαι για τούτον.

Αννοίεις μου νέους ορίζοντες με το ποστ σου, αφού οι λέξεις δεν είναι πρόσφατες τελικά, ούτε τοπικές αργκό.

Fanis είπε...

Αυτό το "τ" στο δικαιούται" μήπως είναι silent "ντ"; Αυτή τη .. μονοφθόγγιση (ναι!) των δίφθογγων την ακούω συχνά εδώ, κυρίως μπ --> π αλλά και ντ --> τ. Βέβαια από την άλλη ακούω και το κ --> κκκκκ οπότε ισοσταθμίζονται τα πράγματα :)

Diasporos είπε...

Εν όπως ελαλούσαμε στο στρατό "ο σειράς σου"?

Aurora είπε...

"Κυρία, δικαιούται (εγώ) να πάω τουαλέττα".
Ααααα;;;;;;;;;
Εγώ θυμάμαι που βάζανε παντού το "τάχα", παντού όμως. Δλδ ήταν πολύ συνηθισμένη απάντηση σε ερώτηση ολικής άγνοιας το "Τάχα ναι", "Τάχα όχι".

Ασυγχώρητη είπε...

dm3k μελέτα το θέμα τότε, wannabe γλωσσολόγε περαιτέρω!
Πληροφοριακά, συνάδελφοι μου είπαν ότι ακούν περισσότερο το ταξαίος σε Λάρνακα και γύρω χωριά. Ένας μου είπε για Λάρνακα και Κοκκινοχώρια το δικαιούται. Μια άλλη φιλενάδα εσυνάφερεν μου ότι το ακούει σε ορεινές περιοχές το δικαιούται.


Φάνη μου, όχι όχι τα κκκ και τα τττ και τα ππππ δεν συνδέονται με το συγκεκριμένο :) Αλλά πολύ ευφάνταστο!

Διάσπορε, κάπως έτσι ναι!

Aurora ναι, το άκουσα να χρησιμοποιείται και έτσι το δικαιούται. Το "τάχα ναι" "τάχα όι", κάμνει μου λίον εφηβική αργκό.

Aurora είπε...

Ναι, ακριβώς, σε λύκειο ήταν. Στα περίχωρα Λάρνακας. Επίσης, στην ίδια περιοχή, χρησιμοποιούν το επίθετο 'σκάρτος' με θετικό πρόσημο.

δμ3κ είπε...

Ευχαριστώ για τις επιπλέον πληροφορίες Ασυγχώρητη.
Τον ταξαίον άκουσα τον δαμέ, Αμμόχωστον. Αφού έχουν την ίδιαν γεωγραφική κατανομή τζιαι τα θκυο, θα τα βάλω μαζίν στον χάρτην των ισογλώσσων :P

misharos είπε...

Ένιξερω αν είμαι άκυρος αλλά το ασπούμε τζιαι το τάχα λαλούμεν το πολλά :D

Ασυγχώρητη είπε...

Aurora εν το ξερα για το σκάρτος!!! Αααα! Πολλά ενδιαφέρον!

δμ3κ: ισόγλωσσα! Τσσσσσςςςς! Ανέβασες το επίπεδο! :D

mishare μιλούμε για τις δύο λέξεις και τη χρήση τους σε εφηβική αργκό ή γενικότερα στην Κύπρο; :) Νομίζω γενικά τις λέμε πολύ και τις δύο.

Ανώνυμος είπε...

θυμουμαι οταν ημουν δημοτικο που ελαλουσαν πολλα τον βίλλο "πίλλο" τζαι τα βυζια "πυζιά"

επίσης αυτο που παρατηρω εγω πολυ απο τα παιδακια του σημερα ειναι οτι μεχρι αν πουν αυτο που θελουν θα που και 169 φορες το κυρια/κυριε
"τζαι κυρια, κυρια,επηαμεν, κυρια, στην παραλία κυρία, νταξει; τζαι όπως ημασταν στην παραλία κυρια, εσκάψαμεν στην άμμο κυρια τζαι τι ηβραμεν κυρια;;; εναν πίλλο τζαι ενα πυζι κυρια" λέμεν τωρα...

Ασυγχώρητη είπε...

χαχααχααααα.. Τζαι εγώ ελαλούσα τα πυζιάαα! Τζαι πάλε εν ένιωθες ότι ήταν πολλά dirty να το λαλείς;; :) Αμάν τζείνον το κυρία! Νιώθω την ημικρανία να με πιάνει...

Ανώνυμος είπε...

Όταν ζήτησα από τα πρωτεούθκια σε ένα σχολείο της ορεινής Λεμεσού να χρωματίσουν το πρόσωπο σε κάποια εικόνα με ρώτησαν: "τι χρώμα κυρία, προσωπέο;". Την πρώτη φορά νόμισα πως δεν άκουσα καλά, μετά συνειδητοποίησα ότι αυτή η λέξη χρησιμοποιείται πολύ συχνά και με κάθε φυσικότητα από πολλούς μαθητές διαφόρων ηλικιών. Προσωπέο it is λοιπόν...

Δρακουλίνα είπε...

Το 'νεαυτός μου' ανήκει στην ίδιαν κατηγορία?

δμ3κ είπε...

Ο νεαυτός ανήκει στην ίδιαν κατηγορίαν με τον νοικοκύρη. Η συμπροφορά του άρθρου της αιτιατικής (τον) με την λέξη, της άλλαξε τη μορφή (όπως λεν τα λεξικά, ανάπτυξε αρχικό [n]). (Παρομοίως και ο σβόλος, από τον βόλο και την αιτιατική πληθυντικού: τους βόλους -> τουσβόλους -> τους σβόλους και αναλογικά ο ενικός, ο σβόλος)


Το προσωπέο δεν το άκουσα, αλλά έχω ακούσει το προσωπένιο, όχι όμως σε βαθμό που να μπορώ να το πω καθιερωμένο και όχι παραγωγή της στιγμής.

Ασυγχώρητη είπε...

Το "προσωπί" άκουσα το από όλες τις περιοχές της Κύπρου..σχεδόν.

Και το νεαυτός γράφουν το και λεν το. Δεν ήξερα την εξήγηση που έδωσε ο δμ3k!

δμ3κ είπε...

Ελπίζω να μου επιτραπεί το spamming

>Οι ταξαίοι μου, μια απόπειρα καταγραφής της λέξης «ταξαίος»
>http://dm3k.me/2010/12/%CE%BF%CE%B9-%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE/

Leni είπε...

Οι Λευκωσιάτες εξιάσετε το πιο φατσιητό. Το "ένουν, ένουσιν" όπως λέμε "είναι" (3ο πληθυντικού). Έκαμε μου τρομερή εντύπωση όταν το πρωτοάκουσα από Περαχωρίτη, αλλά τωρά ακούω το που πολλούς της επαρχίας Λευκωσίας, μέχρι και το Τρόοδος.

Επίσης πολλά αστείο είναι το "δυόρι" τζαι το "οχτώρι" για το δυάρι και το οχτάρι της τράπουλας ΚΑΙ ΜΟΝΟ, λέξεις οι οποίες χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τους Αραδιππιώτες. Άμα δε πρόκειται για διαμέρισμα, χρησιμοποιούν κανονικά το δυάρι. Ό,τι να'ναι!

Aurora είπε...

Άτε ρε Λένη, αλήθκεια;
Εγώ που ήμουν Αραδίππου δεν το άκουσα ποτέ!

Leni είπε...

Aurora, ε όι! Μάλιστα οι φίλες μου που το λαλούν εν τζαι ιδιαίτερα έντονες περί τούτου!! Οι παλαβές.. :Ρ